ESG w sprawozdawczości — nowy wymiar odpowiedzialności biznesowej

21 maja 2025

esg.png

ESG w sprawozdawczości — nowy wymiar odpowiedzialności biznesowej

Rosnące oczekiwania inwestorów, presja społeczna oraz dynamiczne zmiany regulacyjne w Unii Europejskiej stawiają przed przedsiębiorstwami nowe wyzwania w zakresie przejrzystości i zarządzania ryzykiem. ESG, czyli raportowanie kwestii środowiskowych, społecznych i ładu korporacyjnego, przestaje być domeną dużych korporacji i staje się fundamentem nowoczesnego podejścia do zarządzania organizacją. To nie tylko element wizerunkowy — to obowiązek, który w najbliższych latach będzie miał bezpośredni wpływ na dostęp do kapitału, relacje z interesariuszami i konkurencyjność na rynku europejskim.

Nowy porządek regulacyjny w sprawozdawczości ESG

Wprowadzenie dyrektywy CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) przez Unię Europejską oznacza zasadniczą zmianę podejścia do raportowania niefinansowego. Od 2025 roku obowiązek ujawniania danych z obszaru ESG obejmie nie tylko największe spółki giełdowe, lecz także szerokie spektrum firm, które do tej pory pozostawały poza zakresem tych regulacji. Zmiana obejmuje podmioty spełniające określone kryteria finansowe i zatrudnienia, ale też małe i średnie przedsiębiorstwa notowane na rynkach regulowanych. Więcej o wymaganiach w zakresie raportowania ESG znajduje się tutaj. Nowa legislacja przenosi ciężar odpowiedzialności z dobrowolności na wymóg prawny, przy czym każdy raport będzie musiał być przygotowany zgodnie z Europejskimi Standardami Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju (ESRS).

Pełna sprawozdawczość – wymagania i konsekwencje

Firmy objęte obowiązkiem pełnej sprawozdawczości ESG muszą przygotować kompleksowy raport, który zawiera nie tylko dane operacyjne, ale również strategiczne podejście do zrównoważonego rozwoju. Wymaga się ujawnienia informacji o modelu biznesowym i jego odporności na ryzyka związane z transformacją klimatyczną czy społeczną. 

Przedsiębiorstwa zobowiązane są do określenia celów w zakresie zrównoważonego rozwoju, raportowania postępów w ich realizacji, a także do przedstawienia procesów należytej staranności w obszarze ESG. Raport powinien obejmować dane dotyczące emisji gazów cieplarnianych, struktury zatrudnienia, polityk różnorodności i przejrzystości w zarządzaniu.

W tej nowej formule istotne znaczenie przypisuje się również roli zarządu i organów nadzorujących — ich kompetencje, zaangażowanie i sposób podejmowania decyzji będą podlegać analizie w kontekście odpowiedzialności za kwestie zrównoważonego rozwoju. Przedsiębiorstwa będą zobowiązane do przedstawienia, czy cele klimatyczne, które deklarują, mają oparcie w dowodach naukowych, oraz jak systemy motywacyjne kadry kierowniczej powiązane są z wynikami ESG. 

raporty-esg.webp

Konieczne stanie się wskazanie wpływu działalności na otoczenie, zarówno w wymiarze lokalnym, jak i globalnym, oraz opis działań podejmowanych w celu ograniczenia negatywnych skutków. W raportach muszą znaleźć się także informacje dotyczące łańcucha wartości, produktów, relacji biznesowych oraz systemów dostaw, a także spójność danych ESG z innymi częściami raportu z działalności. 

Jednostki te będą zobowiązane do znakowania udostępnianych informacji w formacie zgodnym z wymogami technicznymi określonymi w rozporządzeniu 2018/815, co podnosi poziom cyfrowej transparentności i umożliwia ich automatyczne przetwarzanie przez regulatorów i interesariuszy. Co więcej, sprawozdania ESG będą podlegały obowiązkowi niezależnej weryfikacji, co stanowi istotny krok w kierunku wzmocnienia ich wiarygodności i porównywalności na poziomie europejskim.

Uproszczona forma raportowania — narzędzie dla MŚP

Z myślą o małych i średnich firmach, które również znalazły się w zakresie obowiązywania nowych przepisów, przewidziano uproszczoną formę raportowania. Choć zakres wymaganych danych jest węższy, uproszczona sprawozdawczość nadal wymaga odpowiedzialnego podejścia do zarządzania wpływem firmy na otoczenie oraz uwzględnienia ryzyk związanych z działalnością. 

Raporty te powinny zawierać zwięzły opis strategii biznesowej, polityk ESG oraz identyfikację potencjalnych zagrożeń i sposobów ich łagodzenia. Standardy dotyczące uproszczonych raportów są obecnie finalizowane, jednak już dziś wiadomo, że również one będą musiały spełniać kryteria przejrzystości i spójności z danymi finansowymi.

pelna-sprawozdawczosc-esg.png

Biznes w obliczu transformacji raportowej

Nowe regulacje w zakresie sprawozdawczości ESG zmieniają sposób, w jaki przedsiębiorstwa komunikują swoją działalność z interesariuszami — od inwestorów, przez kontrahentów, po organy nadzorcze. Raporty ESG staną się narzędziem oceny wiarygodności i długofalowego potencjału firmy. Konieczność raportowania w sposób ustandaryzowany, zgodny z ESRS, oznacza także potrzebę wprowadzenia odpowiednich systemów zbierania danych i integracji informacji niefinansowych z procesami zarządzania. Dla wielu firm to pierwszy krok do stworzenia strategii zrównoważonego rozwoju, która nie tylko zaspokaja potrzeby regulacyjne, ale też wspiera budowę wartości przedsiębiorstwa w dłuższej perspektywie.

Sprawozdawczość ESG jako przewaga konkurencyjna

W warunkach globalnej konkurencji umiejętność skutecznego zarządzania obszarem ESG może stanowić istotny wyróżnik na rynku. Firmy, które z wyprzedzeniem dostosują się do nowych regulacji, zyskają nie tylko przewagę w relacjach z inwestorami, ale też będą lepiej przygotowane na przyszłe zmiany klimatyczne, społeczne i legislacyjne. Sprawozdawczość ESG przestaje być domeną działów PR czy compliance — staje się integralnym elementem zarządzania strategicznego. W tym kontekście, przygotowanie do raportowania nie powinno być traktowane jako obowiązek narzucony z zewnątrz, lecz jako inwestycja w transparentność, reputację i zaufanie otoczenia biznesowego.

W naszych pozostałych wpisach przeczytasz o: